‘Music Chart’ ประวัติศาสตร์ชาร์ตเพลง ที่ที่อำนาจในการเลือกถูกนำมาจัดอันดับ
- Writer: Piyakul Phusri
ประชาธิปไตยกับทุนนิยมนี่มันดีอยู่อย่างตรงที่มันให้สิทธิเสรีภาพในการ ‘เลือก’ กับทุกคนอย่างเต็มที่ โดยวางอยู่บนพื้นฐานของการเข้าถึงทรัพยากร ความต้องการ และรสนิยม ในระบอบประชาธิปไตยการเลือกจึงถือเป็นอำนาจที่แท้จริง ว่าจะทำอะไรหรือไม่ทำอะไรก็ได้ตามใจปรารถนา โดยมีกฎหมายและมาตรฐานทางสังคมอื่น ๆ เป็นกรอบกำหนด ศิลปะทุกแขนงในโลกประชาธิปไตยก็เป็นเรื่องของการเลือก ทั้งการเลือกผลิต เลือกเสพ แม้จะไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าการถูกยัดเยียดให้เสพสื่อบางอย่างทั้งทางตรงหรือทางอ้อม จะทำให้เราเกิดสภาวะ ‘ติดหู-ติดตา’ กับสิ่งนั้นแม้ว่าจะเกลียดมันแค่ไหนก็ตาม แต่อย่างน้อยเราก็มีทางเลือกที่จะเสพสื่ออย่างอื่นได้หากเรายังมีสิทธิเสรีภาพอยู่ การเลือกจึงเป็น ‘คุณค่า’ และเป็นการกระทำที่ทำให้สิ่งที่ถูกเลือกมี ‘มูลค่า’ โดยเฉพาะสินค้าทางวัฒนธรรม เช่น ดนตรี การที่จะบอกว่าเพลงไหนฮิต จำเป็นต้องมีตัวชี้ว่าอะไรคือความฮิต และการจะรู้ได้ว่าเพลงเพลงนั้นฮิตมากฮิตน้อยแค่ไหน ข้อมูลเชิงปริมาณคือตัวตัดสินที่น่าจะดีที่สุด และง่ายที่สุด และนี่คือที่มาของ ‘music chart’ ชาร์ตเพลงฮิต ที่อำนาจของเสรีภาพแห่งการเลือก ส่องสะท้อนออกมาในรูปแบบของการจัดอันดับเพลงฮิต เมื่อพูดถึงชาร์ตเพลงที่ทรงอิทธิพลที่สุดบนโลกคงหนีไม่พ้น Billboard Chart ของนิตยสาร Billboard ซึ่งในปัจจุบันเราคงรู้จักกันดีว่าเป็นนิตยสารเกี่ยวกับดนตรีและ commercial art ที่ทรงอิทธิพลอันดับต้น ๆ ของโลก แต่จุดเริ่มต้นของ Billboard เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 1894 ไม่ได้เกิดมาเพื่อเป็นนิตยสารรายงานข่าวสารในวงการเพลง … Continued