15 เพลงเกี่ยวกับความตาย ที่จะทำให้คุณคลายเศร้า
- Writer: Montipa Virojpan
ในช่วงที่ความโศกเศร้าจากการสูญเสียกำลังปกคลุมจิตใจ แต่ก็มีบางคนที่ไม่ได้แสดงออกถึงความเสียใจออกมาชัดเจนเช่นคนอื่น ๆ หรือมีการแสดงออกเพื่อปลอบประโลมผู้อื่นในทางที่ไม่คุ้นชิน เช่น ‘free hug’ (ผู้ชายทำไม่เห็นจะมีใครว่า แต่ที่โดนว่าเพราะคนคนนั้นเป็นผู้หญิง ก็เป็นเรื่องของบทบาททางเพศในสังคมไทยที่ต้องพูดถึงในคราวต่อไป) จนทำให้ถูกว่ากล่าวเป็นเรื่องเป็นราว ซึ่งภายหลังก็มีหลายเสียงออกมาแสดงความเห็นว่า “ทุกคนมีรูปแบบของการแสดงออกถึงความอาลัยที่ต่างกัน” หรือ “มีการรับมือและจัดการกับความโศกเศร้าได้ต่างกัน” ซึ่งเราเห็นด้วยเป็นอย่างยิ่ง
จะปฏิเสธกันให้ได้เชียวหรือว่าคนไทยเราไม่ใช่มนุษย์ที่รักความรื่นเริง ไม่ว่างานบุญ งานบวช หรือเกี่ยวข้าว ก็ยังมีงานมหรสพหรือเพลงประจำกิจกรรมนั้น ๆ อยู่ตลอด The MATTER เองยังเคยเล่าว่างานพระบรมศพในอดีตก็ยังมีงานมหรศพเพื่อคลายความเศร้าด้วยซ้ำ และไม่ใช่แค่ที่บ้านเรา หลาย ๆ ประเทศก็มีความสนุกสนานในงานศพอย่างที่เราเคยนำเสนอไปในบทความที่ผ่านมา ดังนั้นเราจึงเชื่อเหลือเกินว่า หนึ่งในวิธีที่ทำให้เราหลุดพ้นจากความเศร้าและ move on ต่อไปได้นั้นคือการฟังเพลง
นิตยสาร NME ได้ลงบทความเกี่ยวกับ ‘เพลงเกี่ยวกับความตาย’ ไว้เมื่อเดือนกรกฎาคม กล่าวคือพวกเขา (และเรา) เชื่อว่า แม้ว่าคุณจะรู้สึกว่าช่างเป็นช่วงเวลาที่ผ่านไปได้ยากเย็นหรือไม่มีทีท่าว่าจะบรรเทาลงได้ แต่ในเพลงที่แม้ว่าจะมีเนื้อหาเศร้าโคตร ๆ มันก็จะมีพลังพิเศษบางอย่างที่ทำให้เราระลึกถึงวันคืนที่ดีและมีกำลังจะก้าวต่อไปได้ในที่สุด รวมไปถึงคำสอนในพุทธศาสนาเองที่ว่า เกิด แก่ เจ็บ ตาย ล้วนเป็นเรื่องธรรมดา หลาย ๆ วงดนตรีเลยมีการเขียนเพลงเกี่ยวกับความตายขึ้นมาเพื่อเป็นการ “เจริญมรณสติ” ให้ทุกคนมองว่าชีวิตไม่จีรัง และเราไม่มีทางรู้ว่าความตายจะมาถึงเราเมื่อไหร่ (บางครั้งก็แค่ชั่ววินาทีที่กำลังหายใจเข้าออก!)
และย่อหน้าต่อไปนี้คือเพลงไทยที่พูดถึงความตายและการจากลา เพราะท่วงทำนองและความหมายในดนตรีถือเป็นเครื่องมือปลอบประโลมและเยียวยาความเศร้าได้อย่างดีเยี่ยม
คลิกที่ภาพเพื่อรับฟังเพลง
Migrate to the Ocean – เหตุผลที่ทุกคนสวดมนต์
‘ช่วงเวลาสุดท้ายที่ลมหายใจดูเป็นส่วนเกิน คำถามที่เธอทุกข์ทน เหตุผลที่ทุกทุกคนสวดมนต์’
เล็ก สลาลม – ตลอดไป
‘รู้อยู่ เธออยู่ไกลดั่งแสงดาว ประดับบนท้องฟ้ากระจ่าง ส่องทางให้เห็นรำไร’
Jinta – ผู้วายชนม์
‘เจ้านกน้อย บินไป อาจเป็น ดั่งชีวิตใคร สุขสมกายใจ แล้วตายจาก’
Part Time Musicians – The Haunted House
‘The house haunts me by the me by the memory all the past seems like my fantasy’
เรียนเชิญผู้มีจิตศรัทธา – เรื่องนิดเดียว
‘เอาอะไรกันมาก จะเอาอะไรกันมาก อีกไม่นานก็ตาย ตายแค่เรื่องนิดเดียว’
Desktop Error – พบ พา ลา จาก
‘มีพบ พา มีจากลา มีน้ำตาและความสุขทุกข์’
r-bu – เข็มนาฬิกา
‘เธอบอกอีกไม่นานสังขารจะร่วงลืม เธอบอกขอเพียงวันคืนเป็นเช่นนี้ตลอดไป แต่เพียงลมหายใจที่ทอดผ่าน ไม่นานเลย มันกลับไม่ใช่อย่างนั้น’
Pause – รักเธอทั้งหมดของหัวใจ (For My Brother)
‘ทุกครั้งที่ฉันคิดถึงเธอ ใจมันคอยบอกตัวเองอยู่เสมอ ว่าเธอนั้นเป็นสุขไปแล้ว’
Yerm – การจากไปของราชสีห์
‘ราชสีห์ได้ทิ้งไว้เพียงคำบางคำ และมันจะคอยย้ำให้กวางตัวนั้นเริ่มที่จะออกล่า ในยามราตรีเพื่อพรุ่งนี้ที่ดีกว่า’
Abstraction XL – Born to Die (ลาลับ)
‘รอคอยอย่างไร้จุดหมาย คือความตาย เวลาลาลับดับหาย ตายไป สุดท้ายของลมหายใจ คือสิ่งดีงาม กุสะลา ธัมมา’
The Charapaabs – ศาลาคนเศร้า (Funeral Party)
‘จะมีอีกกี่ครั้ง ที่ใครลุกไปก่อน เกิดงานเดิมซ้ำซ้อน และเมื่อไหร่เล่าจะถึงคราว’
Stamp – กาลครั้งหนึ่ง feat. Palmy อีฟ ปานเจริญ
‘เธออยู่ตรงนั้นสบายดีไหม ฉันอยู่ตรงนี้เป็นเหมือนเดิม คิดถึงเธอทุกวัน หากชีวิตนี้เร็วดั่งความฝัน กาลครั้งหนึ่ง สักวันเราคงได้พบกัน’
Chladni Chandi – โลกาแห่งกรรม
‘ได้เจอผู้คนที่ล้มตาย ดำเนินไป ไร้ปลายทาง อันสรวงสวรรค์มันไม่มี นางฟ้ามะเลือนหาย’
The Turtles – กิจกรรมรอวันตาย
‘กิจกรรมรอวันตาย ไม่นานก็ตาย จะเอาอะไรกันนักหนา เคยไหมแบ่งปันสมบัตินอกกายให้กัน’
The Passion of Anna – สู่ความว่างเปล่า
‘วันที่เราเฝ้าใฝ่หา คือวันที่เราฝืนคอยเพื่อใคร วันที่เราตั้งใจหมาย คือวันที่เรามั่นในฤทัย แต่วันนั้นแลดูโหดร้าย ทำลายผองเราสู่เถ้าธุลี คืนชีวิตเราสู่ปฐพี ชีวินสิ้นสูญสู่ความว่างเปล่า’
อพาร์ตเมนต์คุณป้า – สุดท้ายก็คือนิพพาน
‘เมื่อวานนี้กวีคนนั้นยอมตายเพื่อปัจจุบันของคนและพระเจ้าที่ไม่มีตัวตน’
บางคนอาจมีความคิดด้วยซ้ำว่ามาให้ฉันนั่งฟัง 15 เพลงนี้ทำไม คุณอาจจะไม่ได้ฟังทั้งหมดนี้แล้วหายเศร้าในเร็ววัน อย่างที่บอก มันก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่บรรเทาความทุกข์ในจิตใจเรา และเราเชื่อว่าการฟังเพลงไม่ได้เป็นความผิด (คนที่บอกให้คุณที่ใส่หูฟังหยุดฟังเพลงต่างหากที่ผิด เขากำลังละเมิดสิทธิของคุณ!) ถ้าหากยังเชื่อว่านี่คือสังคมเสรีและเปิดกว้าง ความแตกต่างทางความคิดและวัฒนธรรมของผู้คนก็ควรจะสวยงามและน่าสนใจไม่ใช่หรือ การตัดสินด้วยอารมณ์ ความไม่คุ้นเคย จนกลายเป็น taboo ที่ตราความผิดให้การกระทำที่ดูแปลกประหลาด ไม่เป็นไปตามร่องรอยของวัฒนธรรมอันดีงาม (?) เพื่อปกป้องความปลอดภัยทางความรู้สึกโดยสวมด้วยคำว่า ‘กาลเทศะ’ นั้นก็ดูจะเป็นการมองข้ามความเชื่อข้างต้นไปเสียหน่อย
จากทั้งหมดที่ว่ามานี้ ไม่ใช่ว่าเราห้ามโศกเศร้ากับการสูญเสีย เราเข้าใจว่าทุกคนมีความเซนสิทีฟไม่เท่ากัน เพียงแต่ว่าทุกคนไม่ได้คิดเหมือนกับเรา แต่สิ่งที่จะพอทำได้คือหลังจากนี้เราควรใช้ชีวิตอย่างไรต่อไปในความไม่ประมาท และปฏิบัติหน้าที่อย่างไรให้ผลงานออกมาดีสุดกำลังความสามารถของเราต่างหาก การร้องไห้เสียใจอยู่กับที่หรือเอาแต่โทษคนอื่นไม่ได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของตัวเราหรือคนรอบข้างไปในทางที่ดีแน่นอน และอย่าลืมว่า memento mori โควตดังภาษาละตินที่แปลว่า Remember you have to die ด้วยนาจา
ปล. ฟังใจมีเพลย์ลิสต์ชวนทุกคน โปรดปลงและปล่อยวาง กันด้วยนาจา ไม่ใช่แค่เรื่องความเป็นความตาย แต่กับทุกเรื่องน้อยนิดมหาศาลในชีวิตที่เรายึดมั่นถือมั่นกันเลย ไปลองฟังกันดู
